'Comando Igualdade': A revolución feminista que naceu nas aulas convértese en libro

“En Vigo, leva anos xestándose un comando revolucionario que busca a igualdade de xénero e que marca para sempre a vida dunha mocidade que quere un cambio”. Deste xeito se presenta o libro ‘Comando igualdade. A mocidade facendo a revolución feminista nas aulas’, escrito a dúas mans por Chis Oliveira, premio Mulleres en Acción 2020, e Priscila Retamozo, politóloga e experta en xénero.

O libro explica o porqué da formación do Comando Igualdade, un colectivo vigués que nace hai dez anos integrado por adolescentes e que foi tomando forma nas aulas de Filosofía dun instituto. Recolle, ademais, o debate social e transversal que busca xerar a mocidade que o conforma e a necesidade de que se estenda sen límite un Comando Igualdade noutros centros de estudos e tamén en calquera recuncho do mundo.

Chis Oliveira e Priscila Retamozo, ao comezo mestra e alumna, son as autoras deste manual para desaprender condutas sexistas que non sabiamos que tiñamos inculcadas e automatizadas. Un libro para deixar atrás os prexuízos e para pór en práctica a equidade, a empatía e a corresponsabilidade de forma colectiva e dende unha perspectiva feminista.

Chis Oliveira, catedrática de Filosofía, escritora, e impulsora do Comando Igualdade conta como naceu o proxecto: “Eu daba clases de Ética no instituto Alexandre Bóveda de Coia en 4º da ESO e falaba da educación afectiva sexual. Traballabamos estes temas en profundidade e a xente foise formando moi ben. Un ano, con Priscila como alumna, montamos o proxecto ‘Bata’, como un símbolo do traballo silenciado de miles de mulleres”. A implicación do alumnado e o profesorado foi tal que enseguida os medios de comunicación se fixeron eco. “Foi alucinante. Moi potente”, afirma a coautora do libro.

E deste xeito comezaron a falar abertamente do que significa ser muller no século XXI. A compartir experiencias de igualdade e desigualdade. De discriminación. A expoñer dúbidas. A debater e descubrir. Primeiro, entre compañeiros do instituto, nas propias aulas. Máis tarde, comezaron a chamalas “de todas partes”. Eses foron os alicerces do Comando Igualdade.

O Comando non actúa cun guión sabido. “Imos sempre un grupo grande a falar, ás veces con auditorios de até 400 persoas. O obxectivo é debater e invitar á reflexión. Cuestionarnos cousas”. Aínda que o núcleo desta iniciativa está no barrio vigués de Coia, na actualidade está sendo imitado en moitos institutos galegos e incluso de fóra.

Priscila Retamozo desfrutou moito escribindo xunto con Chis. “Foi moi interesante porque nos obrigou a xuntarnos e a falar moito. Fómonos nutrindo e aprendendo”, explica e engade que aínda que “somos de dúas xeracións moi distintas, no libro comunicámonos á perfección”. As autoras recomendan “ler e comentar cos fillos” todo o que se conta para axudar a conectar coa nova realidade.

O libro aborda todos os temas emerxentes na actualidade: o patriarcado, a presión estética de Instagram, o fenómeno ‘OnlyFans’ (a plataforma máis popular de venda de contido erótico), o abuso sexual, a prostitución de menores, o ‘body-monitoring’ (controlar constantemente como loce o noso corpo) e moitos temas importantes do movemento feminista.

Trátase tamén dun libro moi recomendable para os rapaces e homes porque, ademais de poder coñecer a realidade que viven as súas compañeiras, amigas, irmás, nais, etc, existe un capítulo no que se fala das novas masculinidades e outros problemas propios que sofren os mozos ademais de falar do papel fundamental que teñen no camiño cara  á igualdade. “A revolución feminista pode tamén ser moi liberadora para eles, para que poidan sacar a máscara que moitos están obrigados a levar”, comentan as autoras.

‘Comando igualdade. A mocidade facendo a revolución feminista nas aulas’ é un libro moi comprensible e interesante para a xente máis nova xa que ten un discurso fresco e emprega unha linguaxe moi próxima a eles, utilizando recursos como os códigos QR que levan a ver vídeos a través de internet.

Chis Oliveira e Priscila Retamozo explican que as rapazas máis novas “necesitan reforzarse, empoderarse e a clave é que nos xuntemos e sexamos sororas entre nós”. “Pasaron moitos anos pero as problemáticas que seguen marcando a vida das mulleres son case as mesmas”, afirman.